Mới đây, 13 Hiệp hội doanh nghiệp như dệt may, da giày, chế biến và xuất khẩu thủy sản... đề xuất giảm tỷ lệ đóng BHXH bắt buộc về mức 20% như năm 2009. Bởi các hiệp hội cho rằng tỷ lệ đóng BHXH ở Việt Nam đang cao.

Liên quan đến đề xuất giảm mức đóng BHXH, Bộ LĐ-TB&XH cho hay, mức đóng BHXH được tính toán, cân nhắc kỹ lưỡng, toàn diện trong mối quan hệ tương quan phù hợp với mức hưởng. Mức đóng này còn tương quan với giá trị thực tế của mức đóng, mức hưởng các chế độ BHXH; tương quan giữa thời gian đóng và thời gian hưởng, mức độ bao phủ của các chế độ BHXH.

Việt Nam là một trong những nước có tỷ lệ đóng BHXH cao. Tuy nhiên, tỷ lệ hưởng lương hưu ở Việt Nam cao nhất khu vực, thậm chí cao nhất thế giới. Hiện nay, tỷ lệ hưởng lương hưu tối đa của Việt Nam là 75% tương ứng với thời gian đóng BHXH 30 năm đối với nữ, 35 năm đối với nam. Như vậy, tỷ lệ tích lũy hiện nay bình quân là 2,14% đối với nam và 2,5% đối với nữ, trong khi các nước như Trung Quốc và Hàn Quốc tỷ lệ này chỉ là 1%; bình quân của thế giới cũng chỉ khoảng 1,7%. Việc giảm tỷ lệ đóng BHXH đồng nghĩa với việc phải giảm tỷ lệ hưởng các chế độ BHXH (lương hưu) dẫn đến giá trị thực mức hưởng các chế độ BHXH của NLĐ còn thấp hơn so với hiện hành. Do đó, giảm tỷ lệ đóng BHXH không phù hợp với điều kiện, bối cảnh thực tiễn của Việt Nam hiện nay.

Cũng theo Bộ LĐ-TB&XH, mặc dù, tỷ lệ đóng, tỷ lệ hưởng lương hưu cao nhưng với tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc không cao. Bình quân năm 2022, bình quân tiền lương đóng BHXH chỉ 5,73 triệu đồng/tháng. Vì vậy, mức lương hưu bình quân của người hưởng lương hưu hiện nay cũng chỉ khoảng 5,4 triệu đồng/người/tháng. Thực tế, ở một số doanh nghiệp vẫn còn tình trạng tách các khoản phụ cấp, các khoản bổ sung khác ra nhằm mục tiêu “né” đóng BHXH bắt buộc cho NLĐ. Điều đó ít nhiều ảnh hưởng đến quyền lợi của NLĐ, liên quan đến chế độ hưu trí. Mức đóng BHXH thấp ảnh hưởng đến lương hưu của mỗi người khi về già.