Thông tin không chính xác

Gần đây có thông tin cho rằng, sau năm 2020, cơ quan BHXH sẽ ngừng chi trả BHXH 1 lần cho NLĐ. Đáng nói, thông tin này được hàng nghìn người chia sẻ trên mạng xã hội, mà không hiểu rõ vấn đề.

Theo quy định hiện hành, NLĐ vẫn có quyền nhận BHXH 1 lần

Cụ thể, nội dung thông tin như sau: "Điều 55 Luật BHXH năm 2006: NLĐ nghỉ việc từ đủ 12 tháng trở lên, chưa có việc làm mới, có nguyện vọng hưởng BHXH 1 lần thì được cơ quan bảo hiểm cho hưởng trợ cấp 1 lần. Điều 60 Luật BHXH năm 2014: Không trợ cấp BHXH 1 lần cho công nhân, NLĐ nữa mà bắt buộc NLĐ phải hưởng lương hưu. Điều 60 sẽ có hiệu lực vào ngày 1/1/2016, thế nhưng lại vấp phải sự phản đối quyết liệt từ NLĐ, do vậy, Quốc hội quyết định kéo dài Điều 55 cho NLĐ hưởng BHXH 1 lần đến năm 2020. Hết năm 2020, Điều 55 sẽ tự bãi bỏ, Điều 60 sẽ được tự động áp dụng, buộc NLĐ hưởng hưu chứ không trợ cấp BHXH 1 lần nữa…".

Tuy nhiên, một điều rất dễ nhận thấy, đó chính là nếu đối chiếu với quy định của pháp luật hiện hành, thì những thông tin này hoàn toàn không chính xác. BHXH 1 lần là một trong những quyền lợi của NLĐ khi tham gia BHXH. Nội dung này được quy định chi tiết tại Điều 60 Luật BHXH 2014.

Cụ thể, NLĐ được nhận BHXH 1 lần nếu đủ tuổi hưởng lương hưu mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH hoặc chưa đủ 15 năm đóng BHXH mà không tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện; ra nước ngoài để định cư; mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ trướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế; công an, bộ đội khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu.

Đồng thời, Điều 1 Nghị quyết 93/2015/QH13 bổ sung thêm trường hợp cho Điều 60 nêu trên: “Trường hợp NLĐ tham gia BHXH bắt buộc sau 1 năm nghỉ việc hoặc tham gia BHXH tự nguyện sau 1 năm không tiếp tục đóng mà chưa đủ 20 năm đóng khi có yêu cầu thì được nhận BHXH 1 lần”.

Như vậy, cả Luật BHXH năm 2014 và Nghị quyết 93/2015/QH13 đều có sự kế thừa quy định của Luật BHXH năm 2006, chứ không có chuyện bãi bỏ hay cắt giảm quyền lợi của NLĐ. Tất cả những thông tin liên quan đến BHXH 1 lần vẫn không thay đổi. Do đó, hoàn toàn không có chuyện sau năm 2020, NLĐ sẽ không được lĩnh BHXH 1 lần như thông tin lan truyền thời gian qua.

NLĐ nên bảo lưu thời gian đóng BHXH

Chính sách BHXH là một trong những chính sách xã hội quan trọng của Đảng và Nhà nước, là trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội, góp phần phát triển bền vững đất nước. Tuy nhiên, thời gian qua, có nhiều NLĐ sau khi nghỉ việc do thiếu hiểu biết đã bán, cầm cố và ủy quyền nhận BHXH 1 lần hoặc nhận trợ cấp BHXH 1 lần thay vì tích lũy thời gian đóng BHXH để được hưởng lương hưu khi hết tuổi lao động. Điều này không những vi phạm pháp luật, mà còn khiến NLĐ hết sức thiệt thòi...

Cụ thể, ngay khi nhận BHXH 1 lần, NLĐ đã phải nhận thiệt thòi rất lớn. Với mức 22% tiền lương tháng đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất, thì một năm tổng mức đóng là 2,64 tháng lương, trong khi mức hưởng BHXH 1 lần cho mỗi năm đóng BHXH chỉ bằng 2 tháng lương. Như vậy, NLĐ bị thiệt mất 0,64 tháng lương.

Để hạn chế tình trạng NLĐ có xu hướng nhận BHXH 1 lần, các chuyên gia cho rằng, cần phải thắt chặt điều kiện hưởng chế độ này. Mới đây, tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XIV, ông Bùi Sỹ Lợi (Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa)- Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội đã kiến nghị Chính phủ cần tổng kết lại chính sách hưởng BHXH 1 lần để có biện pháp bảo đảm an sinh xã hội cũng như cuộc sống sau này cho NLĐ. Theo ông Lợi, trong số 2,7 triệu người đăng ký hưởng BHXH 1 lần từ năm 2014 đến năm 2018, có tới 93% số người mới đóng BHXH được 10 năm đã rút ra khỏi hệ thống BHXH. Đặc biệt, trong số 93% đó, có tới 50% mới đóng được dưới 1 năm đến dưới 3 năm.

Cũng theo ông Bùi Sỹ Lợi, một trong những lý do khiến NLĐ muốn nhận BHXH 1 lần là điều kiện hưởng quá đơn giản, chỉ cần nghỉ việc một năm không tiếp tục tham gia là được hưởng. Đa số NLĐ vẫn chưa hiểu rõ về cái lợi của việc tiếp tục tham gia BHXH để bảo đảm cuộc sống khi về già… Trong khi đó, hiện nay, cũng có nhiều NLĐ sau khi lĩnh BHXH 1 lần muốn nộp lại và tiếp tục tham gia BHXH cho số năm còn thiếu để hưởng lương hưu. Tuy nhiên, do luật hiện hành chưa có quy định hồi tố cho việc này nên chưa thể thực hiện được. Do đó, việc bảo lưu thời gian đóng, sau khi có điều kiện tiếp tục tham gia BHXH để được đảm bảo an sinh xã hội khi về già là tối ưu nhất.

Mở rộng diện bao phủ BHXH để tăng tỉ lệ người dân được hưởng lương hưu là mục tiêu quan trọng nhất của bất cứ quốc gia nào. Việc NLĐ nhận BHXH 1 lần đồng nghĩa với việc họ tự tước bỏ quyền được đảm bảo an sinh xã hội- trở thành vấn đề đáng quan ngại cho xã hội trong tương lai. Vì vậy, các quốc gia như Trung Quốc, Nhật Bản, Mỹ, Brazil, Canada, Argentina, Pháp, Nga, Đức… đều không cho NLĐ hưởng BHXH 1 lần. Còn ở Việt Nam, vì nhiều lý do, chế độ này vẫn được thực hiện- dù không khuyến khích, dẫn tới số người hưởng BHXH 1 lần đang có xu hướng tăng.

Theo Nghị quyết số 28-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương về cải cách chính sách BHXH, mục tiêu mà Đảng và Nhà nước hướng tới là thực hiện BHXH toàn dân. Theo đó, quỹ BHXH được xây dựng từ sự đóng góp của NLĐ, người SDLĐ và sự hỗ trợ của Nhà nước, nhằm đảm bảo an sinh lâu dài cho NLĐ. Do đó, hơn ai hết, NLĐ cần hiểu rằng, khoản tiền đóng vào quỹ BHXH là “của để dành” của chính mình, nó không mất đi mà được cơ quan BHXH quản lý và đầu tư tăng trưởng. Do đó, NLĐ hoàn toàn có thể bảo lưu thời gian đóng BHXH, để khi có điều kiện thì tiếp tục tham gia BHXH bắt buộc hoặc tham gia BHXH tự nguyện để sau này được hưởng lương hưu.

Nguồn: Báo BHXH

{loadposition baivietmoi}