Ngày 20/11/2014, tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XIII đã thông qua Luật BHXH số 58/2014/QH13, thay thế Luật BHXH số 71/2006/QH11 và có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2016.

Luật BHXH số 58/2014/QH13, so với Luật BHXH số 71/2006/QH11 có một số nội dung mới, gồm: Mở rộng đối tượng tham gia bảo hiểm; hoàn thiện các chế độ chính sách bảo hiểm xã hội; đảm bảo sự bình đẳng trong tham gia và thụ hưởng BHXH của người lao động ở các thành phần kinh tế; đảm bảo nguyên tắc đóng hưởng, sự bền vững của hệ thống BHXH; tổ chức thực hiện minh bạch, đơn giản, thuận tiện hơn. Cụ thể như sau:

Một là, mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc đến người lao động có hợp đồng lao động từ 1 tháng đến dưới 3 tháng. Người lao động là công dân nước ngoài vào làm việc tại Việt Nam có giấy phép lao động tại cơ quan thẩm quyền của Việt Nam cấp. Người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã.

Hai là, Luật không qui định giới hạn trần tuổi tham gia BHXH tự nguyện cho phép người lao động đủ điều kiện về tuổi đời để hưởng lương hưu nhưng chưa đủ điều kiện về thời gian đóng BHXH được đóng cho đến khi đủ điều kiện để hưởng lương hưu. Qui định mức thu nhập tháng làm căn cứ đóng BHXH thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn và cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở. Hàng tháng đóng bằng 22% mức thu nhập tháng do người lao động lựa chọn để đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất.

Ba là, qui định người lao động trong thời gian đang đóng BHXH được quản lý sổ BHXH của mình để theo dõi quá trình đóng, hưởng BHXH; được người sử dụng lao động cung cấp thông tin về việc đóng BHXH. Hàng năm, được cơ quan BHXH xác nhận thời gian đóng BHXH.

Bốn là, chế độ thai sản bổ sung qui định lao động nam tham gia BHXH được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản khi vợ sinh con với nhiều mức hưởng khác nhau tùy theo số con được sinh, phương thức sinh và tình trạng sức khỏe của mẹ. Được nhận trợ cấp một lần khi sinh con trong trường hợp người vợ không tham gia BHXH. Đối với người mang thai hộ và người mẹ nhờ mang thai hộ cũng được hưởng chế độ thai sản.

Năm là, về chế độ hưu trí, Luật qui định cách tính tỷ lệ hưởng lương hưu theo lộ trình tăng dần số năm đóng BHXH. Điều kiện về tuổi đời hưởng lương hưu đối với người bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên. Mở rộng điều kiện hưởng lương hưu đối với lao động nữ hoạt động chuyên trách hoặc không chuyên trách ở cấp xã, phường. Mức bình quân tiền lương làm căn cứ tính lương hưu đối với người thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước qui định. Để hạn chế việc nghỉ hưu trước tuổi, Luật BHXH sửa đổi qui định tăng tiền lương giảm trừ cho mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi lên 2%.

Các nội dung sửa đổi của Luật BHXH năm 2014 đều hướng tới việc bảo đảm quyền lợi cho người lao động, đảm bảo công bằng xã hội, bình đẳng giới và an sinh xã hội lâu dài cho người dân.

Tính đến cuối năm 2017, sau 11 năm kể từ ngày thực hiện Luật BHXH, tỉnh ta đã giải quyết cho trên 3.800 người hưởng chế độ hưu trí, 1.520 người hưởng chế độ tử tuất, 81 người hưởng chế độ tai nạn lao động, gần 7.500 người hưởng chế độ BHXH một lần, gần 27.000 người hưởng chế độ ốm đau, gần 25.000 người hưởng chế độ thai sản, gần 9.800 người hưởng chế độ dưỡng sức phục hồi sức khỏe.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được còn có một số hạn chế như:

- Diện bao phủ của BHXH chưa cao.

- Đối tượng tham gia BHXH tự nguyện tỉnh ta tính đến cuối năm 2017 mới có 805 người, chiếm khoảng 0,27% lực lượng lao động trong độ tuổi thuộc diện tham gia.

- Nhận thức của người dân về BHXH chưa đầy đủ.

- Một số ít cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương chưa thực sự quan tâm nhiều đến công tác lãnh đạo, chỉ đạo chính sách BHXH.

Để người dân được tiếp cận và thụ hưởng quyền lợi ngày càng được mở rộng của Luật BHXH sửa đổi, ngoài sự nỗ lực không ngừng của ngành BHXH, rất cần sự quan tâm chỉ đạo kịp thời của các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương, sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị./.

                                                                                                Tấn Đức

{loadposition baivietmoi}